---

Ідэя працягнуць адукацыю ў Еўропе прыйшла ў галаву, калі я яшчэ вучылася ў наргасе. Хацелася іншага жыцця, чагосьцi адрознага, яшчэ непаспрабаванага. Я ўяўляла як гэта – жыць у студэнцкім кампусе, вячэраць у інтэрнацыянальнай кампаніі, на выходныя лётаць у Парыж ці Берлін. Узнікла пачуццё, што трэба рухацца далей. А яшчэ вельмі хацелася самастойнага жыцця.

Пошук “смаку Еўропы”

Пра жыццё ў Еўропе я чытала водгукі і слухала гiсторыi сяброў, але мне хацелася самой паспрабаваць Еўропу “на смак”. Тыя, хто вучыўся за мяжой, казалі: “едзь, гэта будзе няпросты час, але гэты вопыт ты сапраўды ніколі не забудзеш”.

Працэс пошуку ўніверсітэтаў, праграм, стыпендый, збор дакументаў і атрымання віз аказаўся няпростым. Але мама заўсёды вучыла, што ўсё вырашальна, калі ёсць мэта. Пра складанасці і поспехі паступлення можна пачытаць у маіх папярэдніх постах у блогу (спроба 1 і спроба 2). Так, усё далося не з першага разу. Але цяпер я ўпэўненая, што ўсе што ні робіцца – усё да лепшага!

І вось ужо як 7 месяцаў я жыву і вучуся ў Галандыі, у невялікім і вельмі «студэнцкім» горадзе на самай поўначы краіны – Гронiнгене.

Магістратура ў Гронінгене

Горад славіцца колькасцю ровараў – тут іх больш, чым людзей! Я і дагэтуль здзіўляюся, калі стаю ў роварным заторы па дарозе на вучобу, ці калі магу 20 хвілін хадзіць вакол універсітэта і шукаць свабоднае месца, дзе б прыпаркаваць майго двухколавага сябра.

Я вучуся ў магістратуры па спецыяльнасці “International Business and Мanagement” (Міжнародны бізнэс і кіраванне). Асаблiвы ўхіл у праграме зроблены на міжкультурныя камунікацыі, таму ў групе з 40 чалавек – прадастаўнікі 25-ці нацыянальнасцяў! Вядома, спачатку гэта падаецца вясёлым і цікавым, можна даведацца шмат новага, а яшчэ пасля выпуску можна аб’ездзіць ўсю планету і амаль у кожным яе кутку ў мяне будуць сябры і дах над галавой, – суцэльная эканомія.

Аднак, праграма пабудавана так, што практычна па кожным прадмеце нам даецца групавое заданне. У камандзе працуюць 6 чалавек з усіх кантынентаў і трэба прыйсці да аднаго рашэння. Вось тут і пачынаюцца канфлікты, бо тое, што мне здаецца “лагічным”, азіяты, напрыклад, ніяк не могуць зразумець, менавіта з-за менталітэту. Ды і стаўленне да вучобы ва ўсіх рознае. Хтосьці проста хоча павандраваць, а вучоба ў Еўропе – добрая падстава. Камусьці захацелася пажыць асобна ад бацькоў і адчуць свабоду. Хтосьцi прыехаў у Галандыю за легалайзам і адсутнасцю правілаў…

Быў у нас у самым пачатку хлопчык фін, Томас. Ён у першы ж дзень сказаў – як крута тут, бо ніякага сухога закона і ў параўнанні з Фінляндыяй алкаголь вельмі танны. Практычна кожны дзень ён посцiў у нашай агульнай Whatsapp групе, маўляў, хто сёння са мной на піва. Першую пару тыдняў добраахвотнікі знаходзіліся, а потым ужо ўсе стаміліся піць, і трэба было брацца за вучобу. Больш мы яго і не бачылі, кажуць, забраў дакументы і з’ехаў назад у Фінляндыю ☺

Наогул, вучыцца менавіта ў маім універсітэце цікава і досыць лёгка. Пары праходзяць нефармальна і веды ў асноўным прыкладныя. Лекцый у чыстым выглядзе практычна няма, да ўсіх заняткаў трэба прачытаць некалькі разважанняў і артыкулаў, а на парах мы займаемся іх абмеркаваннем і рашэннем кейсаў і задач. Гэтак жа часта ездзім у розныя кампаніі на экскурсіі. Гэта вельмі адрозніваецца ад таго, калі ў наргасе мы на Камвольны камбінат хадзілі для азнаямлення. А ў траўні збіраемся ў Тбілісі вывучаць мясцовае бізнес-асяроддзе.

Выкладчыкі вельмі розныя, у кожнага свой падыход: адзiн імкнецца ўсё раскласці па палічках, каб менш трэба было чытаць і самастойна разбірацца, а ёсць, напрыклад, другi па стратэгічным мэнэджмэнце, які дзве гадзiны можа распавядаць пра землятрус на месяцы паўгадзіны, – цікава, але не карысна ☺

Умовы для вучобы створаныя практычна ідэальныя. Мноства зон для самападрыхтоўкі з канапамі, зручнымі крэсламі і стацыянарнымі сучаснымі кампутарамі. Калі хочаце адасобіцца і зрабіць групавую працу, то можна выкарыстоўваць адзiн са шматлікіх перамоўных пакояў. У кожнага ў агульнай сістэме ёсць свая віртуальная старонка, дзе захоўваюцца ўсе матэрыялы для вучобы, расклад, адзнакі (тут у кожнага ёсць свой дзённік з хатнім заданнем і вынікамі). Увогуле, усё для студэнтаў, абы толькi вучыліся і атрымлівалі ад гэтага задавальненне.

Вольны час

Паколькі я жыву ў адным з самых «студэнцкіх» гарадоў ва ўсёй Еўропе, магчымасцяў па-за вучобай шмат. Асабліва, што тычыцца спорту і вечарынак. Ёсць вялікі агульны спартыўны цэнтр, які называецца ACLO (я ўвесь час перастаўляю літары месцамі). Плаціш 50 еўра ў год і за гэтыя грошы можна наведваць разнастайныя open hours безлімітнa. Ёсць усё, што заўгодна, пачынаючы ад фітнесу і пілатэсу і заканчваючы заняткамі па самаабароне і падводным плаванні. Таксама ёсць general courses (абавязковыя курсы) – заняткі па фіксаваным раскладзе. Кожны знойдзе нешта для сябе – ёсць скалалазанне, катанне на каньках, лыжы і сноўбордзе, разнастайныя танцы, стральба, футбол, валейбол, баскетбол.

За той час, што я тут, я хадзіла на гольф, скалалазанне, сквош, а цяпер яшчэ і ў брыдж гуляю (так, гэта тут афіцыйны вiд спорта). Улетку паспрабую запісацца на віндсёрфінг і вейкбордынг. Увогуле, рай!

Пасля ранішніх заняткаў ва ўніверы, пары гадзін у бібліятэцы і вячэрняй трэніроўкі ўсе студэнты ідуць на вечарынкі. Тут з серады па суботу тусуюцца практычна ўсё. Фармат у асноўным аднолькавы. Уявіце сабе бар: ліпкая ад піва і кактэйляў падлога, барная стойка па ўсім перыметры, максімум пару сталоў. Грае поп-музыка, пад якую неахвотна пачынаеш танцаваць. А з усіх бакоў цябе атачаюць п’яныя студэнты. У асноўным усе забаўляюцца менавіта так. Часам прыдумляюць касцюміраваныя і тэматычныя вечарынкі, часам музыку падбіраюць палепш.

Самае нязвыклае для мяне было тое, што ўся дзвіжуха пачынаецца гадзін у 11-12 ночы. А ў 4 раніцы на вуліцы людзей больш чым у гадзіну пік. Горад жыве сваiм начным жыццём. Мноства адкрытых месцаў, каб адведаць сэндвіч, фры і курыныя ножкі.. Уначы яны здаюцца самымі смачнымі на свеце! А пасля бурнай начы ўсе вяртаюцца дадому на роварах, у якім бы стане студэнты ні былі б. І добра, калі на сваім ровары…

Міжкультурная камунікацыя

Але ва ўсім, напэўна, ёсць лыжка дзёгцю. Жыццё ў іншай краіне абавязкова прымушае задумацца пра розніцу менталітэтаў. Я жыву ў інтэрнацыянальным асяроддзі. Зараз здымаю пакой і дзялю выгоды з двума дзяўчынкамі – мексіканкай і бельгійкай. Толькі жывучы ў адной кватэры, я пачынаю разумець, чаму ніхто не любіць зануд – бельгійцаў, ці якiя эмацыйныя лацінаамерыканцы на самой справе, асабліва калі яны размаўляюць з роднымі па скайпу ў 4 гадзіны раніцы.

У маім універсітэце, ды і ва ўсім горадзе, вельмі шмат немцаў. Часта ім нашмат бліжэй прыехаць у Галандыю, ды і прасцей паступіць сюды. Гэты факт я ведала, але раней мець зносіны цесна з імі не даводзілася, ды і ў нямецкае асяроддзе я ніколі да гэтага не трапляла. Дык вось, у канцы года мой факультэт ладзіў гарналыжную вандроўку ў аўстрыйскіх Альпах. І нечакана для мяне, але прадказальна для ўсіх астатніх, з нашай групы 100 чалавек 90 было менавіта немцаў. Цяпер я ведаю шмат дрэнных слоў на нямецкай мове, а таксама і тое, што яны ў большасці сваёй (і чамуcьцi асабліва дзяўчынкі) жудасныя нацыяналісты, і трэба ім вельмі спадабацца, каб яны пачалі размаўляць пры іншаземцах на англійскай. Так што гэта не самае камфортнае асяроддзе для студэнцкай вандроўкi ў горы, але вялікі жыццёвы вопыт.

А калі ў мяне быў Дзень нараджэння, прынесла я, задаволеная, ва ўнівер пірагоў на ўсю групу (а гэта каля 30 чалавек), паклікала ўсіх на перапынку далучыцца і атрымаць асалоду ад прысмакаў і гарбаты-кавы ў гонар майго свята, але ў выніку, была я і яшчэ максімум 5 чалавек (і ўсе – born in USSR). Астатнія сказалі Happy Birthday і зніклі. І не таму што са мной нешта не так (мяне ў групе вельмі любяць), а таму што менталітэт у іх такі. Але да гэтага часу я не магу да гэтага прызвычаіцца. Хоць, вядома, шмат залежыць ад самога чалавека. Усе дзівяцца, як можна наогул пасябраваць з галандцамі, але ў групе я больш за ўсё маю зносіны менавіта з галандкай. І дадому яна мяне да сябе нават запрашала, што для іх лічыцца зусім блізкімі адносінамі.

А яшчэ, гэта маё вельмі суб’ектыўнае меркаванне і асабісты вопыт, але «I am from Belarus. No, it is not Russia or White Russia anymore» вельмі стэрэатыпна працуе. Асабліва людзі, якія мала падарожнічаюць і не вельмі адукаваныя, адразу ставяць таўро Усходняй Еўропы і ні пра што, акрамя «напэўна, у вас там вельмі холадна, шмат снегу і жыццё сумнае» яны гаварыць з табой не захочуць.

Так што, перад тым, як выбраць краіну навучання, вывучыце тое асяроддзе і асаблівасці менталітэту, бо гэта вельмі важна для адчування камфортнага жыцця. Але для мяне гэта перыяд у жыцці – найвелізарнейшы вопыт, 500 новых сяброў з усяго свету, сапраўды, цікавая і месцамі карысная вучоба, навыкі абіраць самае галоўнае з безлічы магчымасцяў, усведамленне каштоўнасці родных, ну і шмат піва, вядома.

Адважвайцеся, бо sky is the limit!